Để bắt đầu tìm hiểu về ngôn ngữ Rust đầu tiên chúng ta hãy cùng nhau làm một chương trình đơn giản để có cái nhìn tổng quan về một project được viết bởi ngôn ngữ Rust.
Tạo project
Mở cửa sổ dòng lệnh và cd tới thư mục mà ta muốn tạo project Rust. Trong thư mục này ta thực hiện tạo thư mục chứa project.
mkdir first_project cd first_project
Câu lệnh trên sẽ tạo ra một thư mục là first_project và di chuyển cửa sổ lệnh vào thư mục đó bằng câu lệnh cd.
Trong thư mục first_project ta tạo một tập tin với tên là main.rs. Một file được viết bởi ngôn ngữ Rust sẽ luôn có phần mở rộng (extension) là .rs. Nếu tên file có nhiều hơn một từ thì chúng ta sẽ sử dụng dầu gạch dưới để phân tách các từ. Ví dụ như: main_project.rs.
Ta mở file main.rs và thực hiện viết code một chương trình đơn giản là in ra dòng chữ “Hello, world!”
fn main() {
println!(“Hello, world!”);
}
Lưu nội dung của file lại và mở cửa sổ lệnh khi ta tạo thư mục project lên thực hiện dòng lệnh để chạy chương trình.
rustc main.rs ./main
Kết quả sau khi chạy sẽ in ra dòng chữ:
Hello, world!Với hệ điều hành Windows để chạy chương trình ta sẽ không dùng ./main mà dùng.
\main.exe
Phân tích một chút chương trình ở trên.
fn main() {
}
Phần code trên định nghĩa một hàm (function) được đặt tên là main. Một chương trình được viết bằng Rust sẽ luôn được chạy bắt đầu từ hàm main.
Nội dung của hàm sẽ được đặt trong cặp ngoặc {}.
println!(“Hello, world!”);
Dòng code trên sẽ đảm nhiệm việc in dòng chữ ra màn hình. Có một vài lưu ý như sau:
- println! được gọi là một macro của rust. Nó khác với một hàm (function) là macro sẽ có thêm dấu ! ngay sau tên.
- Mỗi dòng code của rust sẽ kết thúc bằng dấu chấm phẩy (;)
Biên dịch và chạy chương trình
Trước khi có thể chạy một chương trình viết bởi Rust, chúng ta cần biên dịch (compile) nó. Để thực hiện biên dịch ta sử dụng lệnh rustc với cú pháp như sau:
rustc <file_name>.rs
Sau khi biên dịch thành công, ta sẽ thu được một tập tin thực thi. Như trong ví dụ trên thì sau khi biên dịch, trong thư mục project của ta sẽ có thêm một file nữa là main. Và để chạy file này ta làm như sau:
./main # hoặc là .\main.exe với trường hợp chạy trên Windows
Nếu như chúng ta đã từng làm việc với các ngôn ngữ như Ruby, Python hoặc JavaScript, thì ta sẽ không cần đến việc biên dịch (compile) mà có thể chạy luôn được chương trình. Nhưng với Rust một ngôn ngữ ahead-of-time compiled thì chúng ta cần phải biên dịch. Sau khi biên dịch ta có thể lấy file thực thi sau khi đã biên dịch thành công để chạy và để chạy được file thực thi này ta không cần phải cài đặt rust trên hệ điều hành đang sử dụng. Điều này khác hoàn toàn với Ruby, Python hay JavaScript vi để chạy các file .rb, .py hay .js thì chúng ta luôn cần phải có Ruby, Python hay JavaScript được cài đặt.
Biên dịch thông qua thực hiện câu lệnh rustc như trên chỉ có thể được app dụng cho các project hay chương trình đơn giản, với những chương trình phức tạp thì cách trên không còn phù hợp nữa. Để giải quyết vấn đề này chúng ta sẽ cần đến sự giúp đỡ của Cargo. Trong bài tiếp theo ta sẽ cùng tìm hiểu về Cargo.
Leave a Reply